Những thông tin thú vị về hạt cà phê Arabica

Nếu là một người uống cafe sành điệu thì có lẽ đã rất nhiều lần bạn thưởng thức qua hương vị dịu nhẹ, thơm nồng của dòng cà phê Arabica. Arabica là cái tên thân thuộc thường góp mặt trong ly cà phê hằng ngày của người dân Việt. Vậy Café Arabica có gì đặc biệt? Hãy cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!

Cà phê Arabica là gì?

Cà phê Arabica hay còn được gọi là cây cà phê Chè, có nguồn gốc từ vùng cao nguyên phía Tây Nam Ethiopia (Châu Phi). Cây Arabica thường sinh sống ở những vùng núi có độ cao từ 1000m đến 1500m, thậm chí có thể trồng ở nơi cao 2800m so với mực nước biển, chúng cũng sẽ phát triển tốt nhất ở độ cao này. Arabica là loại cà phê cần có lượng mưa nhưng đổi lại cây có thể chịu được nhiệt độ thấp, nhiệt độ 15 – 24°C được xem là lý tưởng đối với cà phê chè. Về hình dáng thì cà phê Arabica có tán lá lớn, lá cây có hình oval màu xanh đậm, quả hình bầu dục, mỗi quả chứa hai hạt cà phê. Cafe Arabica cao khoảng 4 – 6m khi trưởng thành, tùy thuộc vào giống và điều kiện phát triển của cây thì chúng cũng có thể cao đến 15m.

Nhược điểm của Arabica là loại cà phê khá khó trồng do khả năng đề kháng, chống chọi sâu bệnh kém, từ đó năng suất của chúng cũng thấp hơn nhưng giá thành lại cao hơn cả. Và cà phê Arabica cũng cho hạt khá lâu khi trồng, khoảng 4-7 năm. Do vậy ở Việt Nam loại cà phê này ít phổ biến hơn so với cà phê Robusta.

Cà phê Arabica hay còn được gọi là cây cà phê Chè

Đặc điểm của Café Arabica?

Cà phê Arabica có vị chua thanh xen lẫn với vị đắng nhẹ, về màu sắc thì cafe Arabica có màu nâu nhạt, trong trẻo của hổ phách. Nói về mùi hương thì thật khó tả vì nhiều người cho rằng Arabica có mùi rất nhẹ nhàng và thanh tao. Và theo đó cũng tùy thuộc vào thổ nhưỡng và khí hậu mà Arabica lại có các mùi hương độc đáo với những đặc trưng khác nhau. Có người nói là cafe Arabica mang mùi bánh mì nướng hương của hoa trái, những người xứ nào đó thì lại cảm nhận chúng có mùi thơm của cafe hòa quyện với chút mùi thơm ngọt của mật ong,… Và dù là mùi vị nào đi chăng nữa thì một điều chắc chắn là cafe Arabica cũng đã chinh phục những con người sành cà phê nhất trên thế giới. Bởi chúng được đánh giá là loại cà phê chất lượng cao nổi tiếng với mùi hương quyến rũ, vị cà phê cũng đặc biệt cuốn hút và “đắt giá”. Hiện nay các thương hiệu cà phê nổi tiếng trên thế giới hay các quán kinh doanh cà phê đều mang Arabica về để để tạo nên nét riêng cho ly cà phê của mình. Người ta cũng thường thay đổi tỉ lệ giữa hai loại hạt Arabica và Robusta để tạo ra một hương vị mới rất riêng biệt và độc đáo.

Cà phê arabica có vị chua, màu nâu nhạt trong trẻo của hổ phách

Cà phê Arabica trồng ở đâu?

Cây café Arabica đã được mang từ Ethiopia đến Yemen trong những thế kỷ 16. Sau đó, vào thế kỷ 17 – 18, các cây cà phê Arabica nói chung (vì mỗi giống Bourbon và Typica đều có những hành trình của riêng mình) đã phân tán ra toàn thế giới. Hiện nay có khoảng 125 giống cà phê thuộc loài Arabica phân bố rộng rãi ở nhiều châu lục từ châu Phi, Mỹ Latinh, Đông Nam Á, Trung Quốc, đến các quần đảo ở Caribbean và Thái Bình Dương. Cho đến thời điểm bây giờ, Arabica hiện đang chiếm khoảng 70% sản lượng cà phê thế giới, giá trị kinh tế chiếm vị trí thứ 2. Và Colombia và Brasil chính là 2 nước xuất khẩu Café Arabica hàng đầu với chất lượng được đánh giá cao nhất. Bạn biết không, Colombian Milds là cái tên thân thuộc mà đất nước Colombia thường gọi và đối với người Brasil lại đặt cho giống cà phê này là Brazilian Milds.

Tại Việt Nam, như đã nói ở trên cà phê Arabica lại là loại cà phê ít được trồng hơn so với Robusta. Thống kê trên cả nước chỉ có khoảng 35.000 ha cà phê Arabica, tập trung chủ yếu ở Lâm Đồng, Thừa Thiên Huế, Quảng Trị, Nghệ An, Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên. Địa hình càng cao, khí hậu càng lạnh hơn, càng cho ra những hạt cà phê Arabica chất lượng tuyệt hảo. Và vùng ngoại ô thành phố Đà Lạt (Cầu Đất) với những “chỉ số vàng”: Cao đến 1.500 m, khí hậu ôn đới mát quanh năm, nhiệt độ không vượt quá 33 độ trong năm, nhiệt độ cực tiểu khoảng 5 độ, đây được coi là thiên đường cà phê Arabica. Hiện tại, theo ước tính thì tổng diện tích trồng cà phê ở Cầu Đất thành phố Đà Lạt là khoảng 1500 ha. Mỗi ha cà phê trồng cho thu về 10 – 18 tấn cà phê tươi, sau khi xử lý được 4 tấn cà phê nhân. So với các tỉnh thành khác thì Đà Lạt cũng là vùng sản xuất cà phê Arabica chất lượng cao nhất cả nước ta.

Thu hút bởi vị chua thanh tao và đắng nhẹ, cùng hương cà phê phong phú với sự kết hợp của trái cây tươi, vị ngọt của mật ong nên Cà phê Arabica từ Cầu Đất rất được lòng nhiều khách du lịch. Arabica Cầu Đất – Đà Lạt cũng là 1 trong 7 loại cà phê được thương hiệu cà phê nổi tiếng thế giới là Starbucks Coffee lựa chọn để đưa vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Cà phê arabica cầu đất – Đà lạt là một trong những loại cà phê được Starbuck Coffee đưa vào chuỗi cung ứng toàn cầu

Thu hoạch và chế biến Café Arabica như thế nào?

Để có được thành phẩm cà phê Arabica rang xay cho những tách cà phê “đê mê” khó cưỡng lòng người thì trái cà phê Arabica cũng phải trải qua những công đoạn thu hoạch cũng như chế biến công phu.

Đầu tiên trái cà phê Arabica sẽ được thu hái thủ công và chọn lọc ra những hạt tốt nhất, đạt chuẩn nhất, không chứa tạp chất. Sau đó sẽ mang những hạt cà phê tươi này đi phơi khô, quá trình phơi khô diễn ra trong 25 đến 30 ngày để độ ẩm có trong hạt cà phê giảm xuống chỉ còn 12 đến 13%. Tiếp đến hạt cà phê khô sẽ được mang đi xay bằng máy xay nhân cà phê để tách lấy nhân và trấu (vỏ cà phê khô). Cà phê khô sau đó sẽ được các điểm thu mua cà phê trong tỉnh thành thu mua lại và mang đi chế biến.

Để tạo nên một ly Café Arabica làm say lòng người với hương vị độc đáo đặc trưng thì nó cũng phải trải qua các giai đoạn chế biến rất riêng biệt. Trong quy trình chế biến cà phê Arabica, người ta thường áp dụng 3 phương pháp phổ biến đó là: Chế biến khô, chế biến ướt và chế biến bán ướt.

Chế biến khô: Cà phê Arabica sau khi chín đỏ sẽ được thu hoạch như rên, sau khi thu được phần nhân khô thì sẽ lấy phần nhân này mang đi rang xay.
Chế biến ướt: Không giống chế biến khô, Café Arabica ngay sau khi thu hoạch sẽ được cho vào nước để rửa sạch sau đó mang đi sát vỏ rồi ngâm vào nước để ủ cho lên men. Khi các chất nhầy từ phần thịt giữa vỏ và hạt nhân cà phê được loại bỏ hoàn toàn thì sẽ kết thúc quá trình lên men. Sau đó cũng mang nhân đi phơi khô cho đến khi đạt đến độ ẩm thích hợp thì mang đi rang xay.
Chế biến bán ướt: Hay còn gọi là chế biến mật ong. Cách này đơn giản hơn chế biến ướt. Theo đó hạt cà phê sẽ được ngâm ủ với thời gian ngắn hơn để lưu lại chất nhầy trong phần thịt quả sau đó đem phơi khô. Sở dĩ gọi là chế biến mật ong là bởi vì sau khi chế biến thì hạt cà phê nhân bán ướt sẽ có màu vàng như mật ong.

Bằng 3 cách trên người ta sẽ thu được những hạt nhân cà phê khác nhau và sau khi rang xay cũng sẽ có mùi vị đặc trưng khác nhau. Nhưng nói chung hương vị của những ly cafe Arabica đều rất thơm ngon, tuyệt hảo. Tuy nhiên để có được điều này thì bạn cũng đừng nên bỏ qua phương pháp cách rang hạt nhân cà phê đúng cách. Cũng giống như những loại cà phê khác, hạt nhân Arabica khi rang bạn có thể rang bằng chảo, rang bằng máy, rang bằng lò vi sóng,… Và dưới đây là 4 bước rang cà phê Arabica không thể thiếu:

Chắt lọc những hạt nhân to, đạt tiêu chuẩn về màu sắc.
Rang thử nghiệm với số lượng nhỏ để thử chất lượng.
Bắt tay vào rang cà phê chính thức với số lượng lớn.
Hãy làm nguội cà phê bằng cách nhanh nhất để giữ hương thơm lâu.

Áp dụng 4 bước trên đây là bạn đã hoàn tất xong quá trình rang xay cà phê. Tuy nhiên cần lưu ý điều chỉnh thời gian, nhiệt độ sao cho hợp lý để có được cà phê rang xay chất lượng nhất nhé!

Hương vị của Một số loại hạt Café Arabica nổi tiếng

Nhờ những giá trị kinh tế cũng như những phẩm chất đặc biệt của mình nên cây cà phê Arabica được chú ý nghiên cứu, lai tạo để tạo ra nhiều giống mới. Một số loại cafe Arabica nổi tiếng hiện nay được Việt Nam và thế giới yêu thích như:

Typica

Typica là một trong những giống của Café Arabica, hạt Typical có chất lượng chuẩn nhưng năng suất năng suất thấp. Đây là một trong những giống cà phê quan trọng nhất về mặt di truyền, được xem như “thủy tổ” của hầu hết các cây cà phê được trồng trên thế giới, và cũng được dùng làm chuẩn mực để đánh giá hương vị các loại cà phê khác. Cafe Typica có hương vị chung là vị chua thanh thanh với chút hương hoa và hậu vị ngọt kéo dài.

Typica là một những loại giống hạt cà phê arabica

Bourbon

Nếu “Eva” là để nói về cà phê Typica, thì một nửa còn lại chính là Bourbon, Bourbon được xem là “Adam” của ngành cà phê thế giới. Như vậy cũng để có thể thấy được mức độ quan trọng của giống cà phê này. Cà Phê Bourbon là một loài phụ của giống Arabica, được trồng ở những nơi cao hơn thường có đặc tính thơm hương hoa. Trái Bourbon nói chung nhỏ và tròn hơn Typica. Bourbon gốc quả có màu đỏ, một số giống sau này có quả màu cam hay màu hồng và một dòng lai quả có màu vàng. Cà phê Bourbon được nhiều người yêu thích vì sự ngọt ngào, nhẹ nhàng của chúng. Độ chua nhẹ hơn Typica, thể chất tốt và hương thơm cũng rất quyến rũ. Cụ thể chúng có vị acid nhẹ với mùi rượu vang, hậu vị ngọt.

Cà phê bourbon được trồng ở nơi cao, quả gốc có màu đỏ sau này giống còn có quả màu cam, vàng

Catimor

Cùng là một trong những dòng giống của hạt cà phê Arabica, cà phê Catimor có tán thấp vì thế có thể trồng san sát nhau nên tiết kiệm nhiều diện tích trồng trọt. Giống cà phê Catimor có ưu điểm là rất ít khi mắc bệnh rụng lá, cho năng suất cao, ổn định.

Nói về hương vị thì “quyến rũ” là cụm từ để miêu tả về cà phê Catimor. Bởi lẽ, hạt cafe Catimor là kết quả lai tạo giữa vị chua thanh của giống cà phê Timor và hương vị ngọt dịu của cà phê Caturra. Cà phê Catimor không quá đắng như cà phê Robusta thuần chủng nhờ lượng cafein thấp. Tuy nhiên, ở chúng vẫn giữ được nét hương vị rất riêng của mình.

Cà phê Catimor có ưu điểm là mắc bệnh rụng lá nên cho năng suất cao

Moka

Arabica có hương vị sánh ngang với cà phê ngon nhất thế giới là Arabica Moka được trồng tại Cầu Đất, xã Xuân Trường, Thành phố Đà Lạt. Cà phê Moka được người Pháp di thực từ trong năm 30 của thế kỷ trước là một các loại coffee nổi tiếng thuộc chi Arabica. Hạt cà phê Arabica Cầu Đất thường to tròn, lớn và đẹp. Chúng cũng có hương vị rất tinh túy, vị thơm thanh tao hơn bất kì loại cà phê nào. Người ta ví cà phê Moka Cầu Đất đặc sắc như giọt sương mai buổi sớm mà chỉ có Đà Lạt mới có. Đặc biệt khi uống cà phê Moka bạn sẽ cảm thấy hơi tê tê nơi đầu lưỡi. Đó cũng được xem là đặc trưng mà chỉ có Moka Cầu Đất mới làm được.

Cà phê arabica moka có hạt to tròn, lớn đẹp

Mùi thơm sang trọng và quý phái cùng hương vị thanh tao, tao nhã đã khiến cafe Arabica chinh phục hoàn toàn những con người sành điệu cà phê nhất. Hy vọng là với những thông tin hữu ích về Café Arabica trên đây sẽ giúp bạn có thêm được những kiến thức mới mẻ về giống cà phê mà bạn đang quan tâm này nhé. Chúc bạn khởi đầu một ngày mới tràn đầy hứng khởi bên tách Café Arabica yêu thích của mình!